Fibromiyalji Nedir?
Fibromiyalji sendromu, diğer adıyla FMS; yaygın ağrılarla devam eden bir kas iskelet sistemi sorunudur. Kişilerde uykusuzluk veya uzun uykudan sonra dinlenememe sorunu, bedende hissedilen genel bir bitkinlik ve vücudun belirli bölgelerinde hassasiyet ve, veya psikolojik sorunlar bu rahatsızlıkta yaygın olarak görülmektedir. Kısacası FMS, kişisinin sosyal yaşamını ve hayat kalitesini etkileyen uzun süreli bir sağlık sorunudur.
Fibromiyalji Neden Olur?
Kesin bilgilere dayanmamakla birlikte yapılan son araştırmalar fibromiyaljinin enfeksiyon, travma ve stres gibi tetikleyici unsurlardan kaynaklı olabileceği gibi genetik eğilimlerden de kaynaklandığını söylemektedir.
Bir teoriyede beynin bir sebepten dolayı ağrı eşiğini düşürerek bireyin acı hissini normalden fazla hissetmesini sağlaması olarak tanımlanırken, başka bir teoride ise sinirlerin ağrı sinyallerine verdiği aşırı tepki olarak ifade ediliyor. Buna göre fibromiyalji tanısı olan bireylerde, beyin ve sinirlerin normal ağrı sinyallerini yanlış yorumlaması ve aşırı tepki vermesi kaçınılmazdır.
Fibromiyalji aynı aile bireylerinde görülebildiği gibi genlerle de aktarılabilir. Yapılan araştırmalara göre; sinir hücreleri arasındaki kimyasal ağrı sinyallerinin iletimini etkileyen genler tanımlanmıştır. Fibromiyalji çocuklarda da görülebildiği gibi, sıklıkla orta yaştan itibaren görülür ve yaşlandıkça ortaya çıkma riski artar.
Bu olasılıklar arasında enfeksiyon, ya da geçmişten gelen bir hastalık fibromiyaljiyi tetikleyebilir ya da semptomların daha yoğun hissedilmesine sebep olabilir. Gribin, zatürrenin, Salmonella ve Şigella bakterilerinin neden olduğu sindirim sistemi enfeksiyonları ile Epstein-Barr virüsünün olasılıkla fibromiyaljiyi tetikleyebileceği söylenmektedir.
Ağır bir fiziksel veya duygusal travma geçiren kişilerde de Fibromiyalji görülebilir. Bu durum travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile bağlantılıdır. Travma gibi, devam eden stres de kişilerin uzun süre bu ağrılarla savaşmasına neden olabilir. Stres, Fibromiyaljinin tetiklenmesine katkıda bulunabilecek hormonal değişikliklerle bağlantılıdır.
Fibromiyalji Ağrıları Nerelerde Görülür?
Fibromiyalji ağrıları için literatürde 18 tane bölge tanımlanmıştır. Bu bölgelerin yaklaşık 11 tanesinde bu tip şikayetler var ise Fibromiyalji tanısı konulabilir. Boyun, omuz, dirsek, göğüs, kalça, uyluk ve diz gibi bölgelerde, iki taraflı, tek taraflı, çoğunda veya tüm bölgelerde ağrı görülebilmektedir.
Fibromiyalji Nasıl Tedavi Edilir?
Fibromiyalji tedavisinde sosyal, fizyolojik ve psikolojik olmak üzere bütünüyle bir tedavi yaklaşımı oluşturulmalıdır. Kişi öncelikle, masaj, pilates veya yoga gibi sosyal hayatında aktif olarak devam ettirebileceği bir egzersiz rutinini hayatına katmalıdır. Rahatsızlıklarına yönelik egzersizler belirlenerek yapılan Reformer Pilates ile ise uzun vadede kişi rahatlayabiliyor ve bu sayede hastalığın olumsuz etkilerini minimuma indirebiliyoruz. Ayrıca, Pilates yapan hastaların kasları kuvvetlendikçe daha sosyal ve enerjik hissettiklerini de gözlemleyebiliyoruz.
Bunun yanında fizik tedavinin ve manuel terapinin kişiye olumlu katkısı vardır. Doktorlarının önerisine istinaden ilaç tedavisi ile ağrıların azaltılması da mümkündür. Ayrıca kişinin uzman bir psikolog tarafından destek alması hastalık sürecine olumlu katkı sağlar. Tüm bunlara ek olarak, Fibromiyalji hastasının hayat düzenini değiştirmesi ve kendine yeni bir düzen kurması kişinin yaşam kalitesini arttırabilmektedir.